Πριν μερικές εβδομάδες είχε προκληθεί σάλος όταν οι υπεύθυνοι του facebook προχώρησαν (απροειδοποίητα φυσικά) σε ορισμένες αλλαγές στους όρους χρήσης. Αυτές περιελάμβαναν την παραχώρηση της αξιοποίησης των προσωπικών δεδομένων που είχαν αναρτηθεί στο προφίλ του χρήστη ακόμα και αν ο χρήστης επέλεγε να διαγράψει το λογαριασμό του. Παρεπιμπτόντως να πούμε εδώ ότι ένας χρήστης δεν μπορεί να διαγράψει το λογαριασμό του. Όταν επιλέγει ο χρήστης διαγραφή, τότε ο λογαριασμός απενεργοποιείται, δηλαδή στους άλλους χρήστες δεν φαίνεται ότι υπάρχει λογαριασμός ενώ στην πραγματικότητα είναι αποθηκευμένα κάπου όλα τα στοιχεία ώστε εάν θελήσει να επανενεργοποιήσει το λογαριασμό του. Φυσικα τα στοιχεία του είναι πάντοτε διαθέσιμα στους ιθύνοντες του Facebook!! Τις αλλαγές αυτές δεν τις εντόπισαν παρά ελάχιστοι χρήστες, ώσπου η αμερικανική υπηρεσία για την προστασία των δικαιωμάτων του καταναλωτή (www. consumerist. com) επενέβη και έθεσε ζήτημα παραβίασης προσωπικών δεδομένων. Μάλιστα ο τίτλος της ιστοσελίδας ήταν : «Οι νέοι όροι χρήσης του Facebook: Μπορούμε να κάνουμε ό, τι θέλουμε με το περιεχόμενο της σελίδας σας δίχως την έγκρισή σας. Για πάντα».
Βλέπουμε λοιπόν ότι κάτι που είναι φαινομενικά αθώο, όπως το ανέβασμα μιας φωτογραφίας από μία εκδρομή ή η εξιστόρηση κάποιας "περιπέτειας" ενός χρήστη μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κερδοσκοπικό σκοπό,χωρίς βεβαίως να το γνωρίζει ο χρήστης. Το facebook ,όπως ευαγγελίζεται ο δημιουργός του Mark Zuckerberg, είναι ένας τόπος επικοινωνίας μεταξύ ατόμων από όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου, αλλά ο ίδιος και οι συνεργάτες του δεν κατάφεραν να μην υποπέσουν στον πειρασμό του κέρδους όπως άλλωστε δείχνουν οι πράξεις τους. Σε μια επίδειξη θράσους και ανευθυνότητας ο δημιουργός δήλωσε : «Η επόμενη εκδοχή του Facebook θα διαφέρει αρκετά από τη σημερινή και οι χρήστες θα πρέπει σταδιακά να αρχίσουν να επιδεικνύουν μεγαλύτερη υπευθυνότητα ως προς την αξιοποίηση των λογαριασμών τους». Μάλιστα ΣΥΓΧΡΟΝΕ ΘΕΕ οι κοινοί θνητοί υποκλίνονται μπροστά στο μεγαλείο της υποκρισίας και της γελοιότητας.
Πέρα από τις υποδείξεις προς τους χρήστες είναι καιρός να ασχοληθεί κάποιος και με πιο ουσιαστικά πράγματα όπως η προστασία των προσωπικων δεδομένων των χρηστών από τρίτους. Τις τελευταίες δυο εβδομάδες το facebook έχει δεχθέι πέντε διαφορετικες επιθέσεις ασφαλείας ανήμπορο να προστατεύσει τα μέλη του, τα οποία ας μην ξεχνιόμαστε του έδωσαν το όνομα και την δύναμη που έχει τώρα. Συνεχίζει όμως να αφήνει τους χρήστες να χρησιμοποιούν εφαρμογές , που πιθανόν να είναι κακόβουλες, με κίνδυνο να αλλιεύσουν από το χρήστη πολύτιμα προσωπικά δεδομένα όπως συνθηματικά/κωδικούς πρόσβασης.
Η Μη Κυβερνητική Οργάνωση ΝΕΟΙ σε ανακοίνωση της αναφέρει : "Το Facebook δεν είναι αρμόδιο για την καταστρατήγηση οποιονδήποτε ρυθμίσεων απορρήτου (privacy settings) ή μέτρων ασφαλείας που εμπεριέχονται στον ιστοχώρο. Με άλλα λόγια εάν ένας hacker κλέψει τα προσωπικά μας δεδομένα μέσα από το Facebook, αυτό δε φέρει καμία ευθύνη ούτε μπορεί να κατηγορηθεί για τα μέτρα ασφαλείας του. Από την άλλη όμως, μέσα από τη σωστή χρήση του Facebook επιτυγχάνεται η επικοινωνία ανθρώπων που υπό διαφορετικές συνθήκες δε θα επικοινωνούσαν ποτέ, η άμεση και γρήγορη πληροφόρηση, καθώς και η ανταλλαγή απόψεων και θέσεων." Επίσης για την ευθύνη των γονέων η ανακοίνωση αναφέρει : "Οι γονείς θα πρέπει να είναι ενήμεροι για το τι κάνουν τα παιδιά στο διαδίκτυο, σε ποιες σελίδες μπαίνουν και για τους κινδύνους που μπορεί αυτές να κρύβουν". Η ΜΚΟ ΝΕΟΙ ενημερώνει γονείς και χρήστες για 4 βασικά πράγματα, για τα οποία συμφωνούν οι χρήστες αυτόματα με την εγγραφή τους.
- Οι όροι μπορούν να αλλάξουν οποτεδήποτε χωρίς προειδοποίηση
2. Οι εφαρμογές δεν εγγυώνται την ασφάλεια.
Οι χρήστες του Facebook που χρησιμοποιούν εφαρμογές που προέρχονται από τρίτους, δηλαδή quiz, παιχνίδια κ.α., πρέπει να γνωρίζουν ότι εάν οι προσωπικές τους πληροφορίες διαρρεύσουν μέσα από τα πρωτόκολλα ασφάλειας του Facebook, το Facebook ΔΕΝ φέρει καμία ευθύνη.
3. Αποποιείστε τα πνευματικά σας δικαιώματα.
Το Facebook αναπτύσσεται λόγω της πληρότητας των θέσεων που καταλαμβάνουν οι χρήστες του. Αυτό που πρέπει όμως να γνωρίζουμε είναι ότι ταχυδρομώντας οποιοδήποτε περιεχόμενο δίνουμε στο Facebook την άδεια να το χρησιμοποιήσει με όποιον τρόπο θέλει. Αναλυτικά μέσα στους όρους αναγράφεται το εξής: «Με την ταχυδρόμηση περιεχομένου από εγγεγραμμένους χρήστες, από οποιαδήποτε περιοχή και μέρος, οι χρήστες χορηγούν αυτόματα και επιτρέπουν στην επιχείρηση Facebook, μια αμετάκλητη, διαρκή, μη αποκλειστέα, μεταβιβάσιμη, πλήρως πληρωμένη, παγκόσμια άδεια (με το δικαίωμα στο sublicense) να χρησιμοποιήσει, αντιγράψει, αποδώσει δημόσια, επιδείξει δημόσια, να επαναφορμάρει και να μεταφράσει, απόσπασμα (γενικά ή εν μέρει) και να διανείμει το περιεχόμενο χρηστών για οποιοδήποτε σκοπό σχετικά με τον ιστοχώρο ή την προώθησή του, να προετοιμάσει σχετικές παράγωγες εργασίες με τον ιστοχώρο, ή να ενσωματώσει άλλες, και να χορηγήσει και να εγκρίνει sublicenses των ανωτέρω.»
Σε απλή γλώσσα, αυτό σημαίνει ότι οι χρήστες δεν ελέγχουν πλέον τα πνευματικά δικαιώματα του υλικού που εναποθέτουν στον ιστοχώρο του Facebook. Για παράδειγμα, εάν φορτώσετε μια φωτογραφία σας στο Facebook, πρέπει να γνωρίζεται με βάση όσα αναγράφονται στους όρους ότι το Facebook μπορεί να δημιουργήσει αντίγραφά της και να τα πουλήσει έναντι πληρωμής ή μη, σε τρίτους χωρίς την άδειά σας ως προωθητική ή διαφημιστική ενέργεια. Εάν κρατάτε κάποια προσωπικά στοιχεία στο Facebook ή προσωπικές σκέψεις, το Facebook μπορεί να τις μετατρέψει σε βιβλίο, να δημιουργήσει αντίγραφα και να τα προωθήσει στην αγορά.
4. Η μυστικότητα δεν είναι εγγυημένη.
Πριν δώσετε τα πραγματικά σας στοιχεία από ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, ιστορικό, μέχρι και κινητό τηλέφωνο στο Facebook θα πρέπει να γνωρίζετε ότι το Facebook δεν εγγυάται τη μυστικότητα τους. Συγκεκριμένα το Facebook δεν είναι αρμόδιο για την καταστρατήγηση οποιονδήποτε ρυθμίσεων απορρήτου (privacy settings) ή μέτρων ασφαλείας που εμπεριέχονται στον ιστοχώρο. Αυτό σημαίνει ότι εάν ένας hacker κλέψει τα προσωπικά σας δεδομένα μέσα από το Facebook, αυτό δε φέρει καμία ευθύνη ούτε μπορεί να κατηγορηθεί για τα μέτρα ασφαλείας του."
Η ανακοίνωση καταλήγει στο εξής : "Το ίδιο το Facebook προειδοποιεί τους χρήστες του μέσα από τους Όρους Χρήσης ότι εάν αποκαλύπτουμε προσωπικές πληροφορίες, φωτογραφίες, video, λίστες αγορών, κινητά τηλέφωνα, κ.α., όλα αυτά μπορούν να διατεθούν δημόσια" . Αυτό σημαίνει ότι πρέπει οι χρήστες να διαβάζουν προσεκτικά τους όρους ώστε να μην πιαστούν στον ύπνο.
Εκτός όμως από την παραβίαση των προσωπικών δεδομένων υπάρχουν κι άλλοι κίνδυνοι.
Η λαίδη Γκρίνφιλντ, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, μιλώντας στη Βουλή των Λόρδων πριν μερικές μέρες είπε πως η συνεχής ενασχόληση με τα δίκτυα αυτά «νηπιοποιεί το μυαλό του 21ου αιώνα», αφήνοντάς του χαρακτηριστικά όπως είναι: μικρά διαλείμματα, στα οποία μπορεί το παιδί (ο μεγαλύτερος χρήστης) να έχει συγκεντρωμένη τη σκέψη του, τάση προς εντυπωσιασμό, ανικανότητα να μπει κάποιος στη θέση ενός άλλου και να τον καταλάβει και μια πολύ θολή αίσθηση της ταυτότητάς του.
Μήπως λοιπον έχει δίκιο η "κακιά" μητέρα που φωνάζει "ξεκόλλα πια από αυτό το χαζοκούτι!!" ; Οι εποχές αλλάζουν και η κοινωνικοποίηση των παιδιών, κυρίως εφήβων, αναπόφευκτα ήταν διαφορετική κατά καιρούς : από τις αλάνες της επαρχίας και της μεταπολεμικής Αθήνας πήγαμε στους προσκόπους της χούντας κι από κει στα σφαιριστήρια της μεταπολίτευσης και της δεκαετίας του '80. Γήπεδα, καφετέριες πάντα υπήρξαν δημοφιλή στέκια μαθητών και νέων. Σήμερα όμως ; Η επικοινωνία και οι γνωριμίες μέσω των χώρων κοινωνικής δικτύωσης αποτελεί άραγε κοινωνικοποίηση-μία"κουτσή" βέβαια μορφή της. Η φύση της επικοινωνίας μέσω δικτυακών χώρων είναι εν γένει διαφορετική από τη φυσιολογική επικοινωνία-πρόσωπο με πρόσωπο. Η ταχύτητα παίζει εδώ έναν πολύ καθοριστικό ρόλο, δημιουργώντας μιαν άλλη γλώσσα, πολύ συνοπτική, σχεδόν συνθηματική, και διαφορετικούς κώδικες συνεννόησης. «Ολες αυτές οι γρήγορες και άμεσες, μέσω της οθόνης και με το πάτημα ενός κουμπιού, αντιδράσεις», λέει η λαίδη Γκρίνφιλντ, «πιθανώς να οδηγήσουν τη νέα γενιά στον αυτοπροσδιορισμό μέσω της αντίδρασης των άλλων -όχι μέσω του δικού της εαυτού».Αυτό είναι, μάλιστα, που την έκανε να μιλήσει για «σταδιακή απώλεια ταυτότητας». Δηλαδή, γινόμαστε στο τέλος αυτό που οι άλλοι μας λένε ότι είμαστε! o tempora o mores θα αναφωνούσε (ξανά) ο Κικέρων εάν έβλεπε τη σημερινή κοινωνία να χρησιμοποιεί το πληκτρολόγιο αντί του στόματος. Ο ένας άνθρωπος να κρίνει τον άλλο ανάλογα με τον αριθμό των "φίλων" του, τις φωτογραφίες που έχει στο προφίλ του και τα διάφορα γκρουπ στα οποία έχει γίνει μέλος.
Η λαίδη Γκρίνφιλντ φοβάται ότι μπορεί να έρθει σύντομα η μέρα που, όπως ήρθε στη ζωή μας το τυποποιημένο φαγητό για να αντικαταστήσει τη διαδικασία του σφαξίματος ενός ζώου από εκείνον που ήθελε να φάει, «έτσι και οι μελλοντικές γενιές θα σκέφτονται με φρίκη την... ακαταστασία, το αυθόρμητο, το απροσδόκητο, το ευφάνταστο, την αμεσότητα της προσωπικής συμμετοχής στην, σε πραγματικό χρόνο και χώρο, επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων». Ανακεφαλαιώνοντας , η Βρετανίδα επιστήμων είπε στη Βουλή πως οι επιπτώσεις από την εξάρτηση από αυτά τα δίκτυα δεν μπορεί και δεν πρέπει να αντιμετωπιστούν με «μέτρα καταστολής» ή με «αυστηρούς κανονισμούς», από το σχολείο ή το σπίτι. «Είναι θέμα παιδείας, πολιτισμού και κοινωνίας», είπε, υπογραμμίζοντας ότι είναι στο χέρι δασκάλων και γονέων, κυρίως, το παιδί που είναι περιορισμένο στο κομπιούτερ (άρα με κίνδυνο να περιοριστεί και το «είναι» του), να «του ανοίξουμε το παράθυρο να βγει έξω» και να συναντήσει έναν κόσμο όπου το ωραίο δεν μπορείς απλώς να το δεις, αλλά να το αισθανθείς κιόλας.
Δυστυχώς αυτό που εμείς κάνουμε είναι να γεμίζουμε τσιμεντένια "τέρατα" και να καταστρέφουμε τις τελευταίες πράσινες και ζωντανές περιοχές της Ελλάδας, με αποτέλεσμα το παιδί να στερείται ερεθισμάτων ώστε να απομακρυνθεί οικιοθελώς από την οθόνη του ηλεκτρονικού του υπολογιστή.
Για να ολοκληρώσουμε, το Facebook όπως και άλλα πολλά ανθρώπινα δημιουργήματα είναι χρήσιμα όταν χρησιμοποιούνται με ορθό τρόπο και επικίνδυνα όταν χρησιμοποιούνται αλόγιστα και άφρονα.
πηγές : Το Facebook σφετερίζεται προσωπικά δεδομένα
Υποκλοπές προσωπικών δεδομένων απειλούν το FacebookH ΜΚΟ Ν.Ε.Ο.Ι. συνιστά προσοχή στη χρήση του Facebook
